TBB RİSK MERKEZİ’NE VEKALETEN SUNDUĞUMUZ ÜRÜN VE HİZMETLER

KKB, Türkiye Bankalar Birliği(TBB) Risk Merkezi'ne vekaleten yürütülen operasyonel ve teknik faaliyetlerle; kredi risk değerlendirilmesinde ihtiyaç duyulabilecek oldukça zengin bir bilgi kümesinin üyelere sunulmasını sağlamaktadır.

KREDİ LİMİT-KREDİ RİSK SORGU VE PAYLAŞIM HİZMETLERİ

Kredi Limit-Kredi Risk Sorgu ve Paylaşım Hizmetleri gerçek ve tüzel kişilere tahsis edilen kredi limit-risk ve tasfiye olunacak alacak bilgilerinin Risk Merkezi üyelerince aylık olarak bildirildiği ve paylaşıldığı sistemdir.

Bildirimde toplanan bilgi başlıkları şu şekildedir:

  • Kredi Limiti: Gerçek ve tüzel kişilere tahsis edilen nakdi ve gayri nakdi kredi, fon ve faaliyetleri kapsamındaki alacaklarına ilişkin kredi limitleri,
  • Kredi Riski: Gerçek ve tüzel kişilere kullandırılan veya aracılık edilen, nakdi ve gayri nakdi kredi, fon ve faaliyetleri kapsamındaki alacaklarla bunlara ait faiz ve kâr payları,
  • Tasfiye Olunacak Alacaklar: Bankalar tarafından donuk alacak niteliğindeki kredi ve diğer alacaklar. Finansal Kiralama, Faktoring ve Finansman Şirketlerince tasfiye olunacak alacaklar ve zarar niteliğindeki alacaklar hesabında izlenen alacaklar.

Hizmet kapsamında toplanan bilgiler; müşteri bazında birleştirilerek bu müşterileri bildiren üyelerle topluca paylaşılmaktadır. Bununla birlikte web ekranı ve web servis aracılığıyla münferit olarak da sorgulama yapılabilmektedir.

Hizmet kapsamında, Risk Merkezi’ne kaynak kuruluş olarak bildirim yapan, Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu’nun nezdindeki kredi limit, kredi risk ve tasfiye olunacak alacak bilgileriyle Merkezi Kayıt Kuruluşu A.Ş.’nin nezdindeki finansman bonosu ihracından kaynaklanan risk ve tahvil ihracından kaynaklanan anapara borcu bilgileri de üyelerle paylaşılmaktadır.

2013 yılında hayata geçen Kredi Limit Kredi Risk Tasfiye Olunacak Alacaklar (KLKR) Sistemi, müşterilerin kredi risk değerlendirmesinde ihtiyaç duyulabilecek oldukça zengin bir bilgi kümesini üyelerinin kullanımına sunmaktadır.

2019 yılında KLKR uygulamasında yapılan düzenlemelerle yeniden yapılandırılan alacakların bildirimine yönelik yeni risk kodları eklenmiştir.

SENET BİLGİLERİ BİLDİRİM VE PAYLAŞIM HİZMETİ

Bankalardan günlük olarak, ileri vadeli senet, ödenen senet, ödememe nedeniyle protesto edilen, protesto kaldırısı yapılan ve iptal/iade senetlere ilşkin bilgilerin web servis aracılığıyla toplanarak, tüm üyelerle paylaşıldığı bir hizmettir.

Gerçek kişi, gerçek kişilerin ticari işletmeleri ve tüzel kişilere ilişkin senet bilgileri, web uygulamaları üzerinden senet sorgulama ekranı kullanılarak münferit olarak sorgulanabilmektedir. Risk Merkezi üyeleri, kendi müşterisi olsun veya olmasın günlük olarak bildirilen senet bilgilerine güncel olarak ulaşabilmektedir. Aynı zamanda, ödememe nedeniyle protesto edilen senet ve protesto kaldırısı yapılan senetler Senet Geri Bildirim web servisiyle tüm üyelerle ücretsiz olarak paylaşılmaktadır.

SENET RAPORU HİZMETİ

Gerçek kişi, gerçek kişilerin ticari işletmeleri ve tüzel kişilere ilişkin, bankalardan alınan senet bilgilerinin konsolide edilerek paylaşıldığı bir rapor hizmetidir. Sorgulanan firma ya da kişilere ait son 5 yıl içinde ödenen, vadesinde ödenmeyen, protesto olan, protesto kaldırısı yapılan, vadesinden önce iptal/iade olan ve ileri vadeli senetlerle vadesi ileriye dönük 5 yıl içerisinde olan ileri vadeli senetlere ait özet ve detay bilgilere ulaşılabilmektedir.

KARŞILIKSIZ ÇEK SORGU VE PAYLAŞIM HİZMETLERİ

Karşılıksız Çek Bildirim Hizmeti’nde bankalar tarafından karşılıksız işlemi yapılan çeke ve hesap sahibine ilişkin bilgiler, karşılıksız işlemi yapıldıktan sonra ödenen çeke ve hesap sahibine ilişkin bilgiler alt ve üst sınır olmaksızın Risk Merkezi’ne günlük olarak bildirilmektedir.

Üyelerin bildirdikleri karşılıksız çek verilerinin paylaşımı, toplu ve münferit sorgu bazında olmak üzere iki farklı şekilde yapılmaktadır:

Toplu Paylaşım: Üyelerin bildirdikleri karşılıksız çek verileri konsolide edilerek Dosya Transfer Sistemi aracılığıyla tüm Risk Merkezi üyeleriyle topluca paylaşılmaktadır.

Münferit Sorgu: Tüm üyelerle müşterisi olup olmadığına bakılmaksızın, Risk Merkezi web uygulamaları üzerinden tekil sorgu bazında paylaşılmaktadır.

ÇEK MÜNFERİT SORGULAMA

Çek Münferit Sorgulama Hizmeti ile ödenen çek bilgilerinin yanı sıra karşılıksız işlemi yapılan ve karşılıksız işlemi yapıldıktan sonra ödenen çek bilgileri Risk Merkezi üyelerince sorgulanabilmektedir.

KREDİ REFERANS SİSTEMİ (KRS)

Kredi Referans Sistemi (KRS), bireysel kredi ürünlerine yönelik her türlü detaylı bilginin Risk Merkezi üyelerinden toplanıp banka ve finansman şirketleriyle paylaşıldığı bir bilgi paylaşım sistemidir.

Risk Merkezi’ne üye banka ve finansman şirketleri, KRS’de gerçekleştirdikleri sorgulama işlemiyle; tüketicinin “borçlu” ve “kefil” konumunda bulunduğu tüm açık hesap bilgilerine, son beş yıl içindeki kapalı hesap bilgilerine, son altı aydaki başvuru bilgilerine ve son 36 aylık döneme ait kredi geri ödeme performans bilgilerine online ortamda birkaç saniye içinde ulaşabilmektedir.

Sistemi kullanarak tüketicinin toplam kredi riski ve ödeme alışkanlıklarına ilişkin her türlü bilgiye çok kısa sürede ulaşabilen finansal kuruluşlar, müşterilerine ilişkin her türlü risk kararını somut verilere dayanarak verebilmektedir.

Geliştirilen KRS Toplu Sorgulama Hizmeti ile bireysel kredili müşteri portföy sorgulamalarını toplu halde yapabilen ve riskini sağlıklı bir şekilde yönetebilen finansal kuruluşlar, kredi kararını hızlıca vererek (SMS ile kredi vermek gibi) doğru müşterilere doğru koşullarda hızlı kredi ürünlerini sunabilmektedir.

Bu avantajlı sistem sayesinde makro ölçekte hem finansal sektör sağlıklı bir şekilde büyüyebilmekte hem de kişilere gereken mali destek sağlanmaktadır.

Üyeler; müşterilerinin kredi ödeme bilgilerini öngörülen bilgi ve formatta, güncel ve geçmişe yönelik olarak KRS’ye iletmektedir. Standart bir yapıya uygun olarak üyelerden sağlanan bireysel kredi ürün bilgileri, hiçbir değişiklik, birleştirme, ekleme ve benzeri işlemlere tabi tutulmaksızın özgün halleriyle KRS veri tabanına aktarılmakta ve paylaşıma açılmaktadır. Buna ek olarak, risk raporlarında yer alan bilgiler de bu veri havuzundan beslenmektedir.

KRS Acil Güncelleme Uygulaması ile üyelerin, kredi hesaplarına ait finansal bilgilere ek olarak özlük bilgilerinin güncelleme, kefil ve ek kart kullanıcısı silme ve kredi silme işlemleri bir sonraki günlük bildirimi beklemeden anlık olarak yapılabilmektedir.

Kredi Referans Sistemi; bireysel kredi riskinin minimize edilmesini, kredi riskinin ölçülmesi sayesinde kullandırılan kredi hacminin artmasını, kredi ve limit kararlarının, daha rasyonel, hızlı ve daha sağlıklı verilmesini; bu sayede bireysel kredi müşterilerinin düzenli ödemeye teşvik edilmesini ve kredi kullanımının yaygınlaşmasını sağlamaktadır.

KRS, bir kara liste olmayıp olumlu kredi ödeme bilgilerini de içermektedir. Bu sayede, herhangi bir müşteri ilk defa çalışacağı bir üyeye kendisini kolayca tanıtma fırsatını da elde etmektedir. Kredi hesapları üyeler tarafından günlük olarak güncellenirken, başvuru kayıtları anlık olarak oluşturulup paylaşıma açılmaktadır.

2015 yılı Haziran ayına kadar aylık veri bildirimi ve güncelleme sistematiğiyle çalışan KRS, bu tarihten itibaren günlük güncellenmeye başlamıştır. Milyonlarca hesap kaydının yer aldığı KRS’de, kredi bilgileri ve ödeme performansı verilerinin günlük sisteme yüklenmesi sağlanmış; bu sayede üyelerin daha güncel veriler üzerinden kredi kararlarını daha sağlıklı ve etkin bir biçimde vermeleri daha olanaklı hale gelmiştir.

2016 Temmuz ayı itibarıyla, bankalar ve tüketici finansmanların yanı sıra varlık yönetim şirketleri tarafından KRS bildirimine başlanmasıyla, mevcut KRS verisinin daha zengin hale getirilmesi sağlanmıştır.

2017 Ekim itibarıyla, sadece hesap açılışlarında bildirilen özlük ve iletişim verileri; aylık olarak alınmaya başlanmıştır. Böylelikle BDS sisteminin de güncel özlük ve iletişim verileriyle beslenmesi sağlanmıştır.

KURUMSAL BÜRO SİSTEMİ (KRM)

Kurumsal Büro Sistemi (KRM), gerçek ve tüzel kişi müşterilerin ticari nitelikli kredi bilgilerinin yer aldığı bilgi paylaşım sistemidir.

2005 yılında hayata geçirilen bu fark yaratan uygulama, tüzel bir kişinin risk değerlendirmesinde ihtiyaç duyulabilecek oldukça zengin bir bilgi kümesini üyelerinin kullanımına sunmaktadır. 2013 Kasım ayı itibarıyla sisteme eklenen Toplu Sorgulama özelliğiyle de üyelerin belirli dönemlerde gerçekleştirdikleri portföy güncellemelerine kolaylık sağlamaktadır.

Zengin bir içeriğe sahip olan sistemde; firma ve gerçek kişi künye bilgileri, sermaye bazlı ilişki bilgileri, kredi hesapları ve geri ödeme bilgileri, teminat bilgilerinin yanı sıra karşılıksız çek bilgileri de paylaşılmaktadır.

Sisteme bilgi sunan üye sayısının artmasına paralel olarak sistemin kullanım yoğunluğu da artmıştır. Üye kuruluşların tüzel müşterilerine yönelik kredi değerlendirme süreçlerinin önemli bir unsuru haline gelen KRM’de 2013 yılında kurumsal büro verilerinin zenginleştirilmesi kapsamında yapılan projeyle kurumsal sorgulamalarda; toplam firma limitinin yanı sıra grup limiti, grup riski, nakit ve gayri nakit limit kırılımıyla genel revize vadesi bilgileri paylaşılmaktadır.

2014 yılında gerçekleşen Risk Merkezi geçişi sonrası KRM’de yer alan verilerde hata ve eksiklik olması durumunda bildirim yapan üyelerin aylık bildirim dönemini beklemeden güncelleme, silme ve düzeltme işlemlerini Kurumsal Büro Acil Güncelleme ekranları üzerinden gerçekleştirebilmesine imkan sağlanmıştır. Kurumsal MİDES üzerinden gelen ve cevaplanan itirazların da listelenebildiği sistem sayesinde üyeler bir sonraki ay yapacakları bildirimi beklemeden güncelleme yapabilmektedir.

2017 yılında ilk fazı tamamlanan KRM İyileştirme ve Sadeleştirme projesi kapsamında veri çeşitliliğinin artırılmasının yanı sıra veri yükleme ve veri sorgulama performansının geliştirilmesi sağlanmıştır.

Projeyle birlikte KRS’de olduğu gibi KRM’ye de ödeme performansı bilgisinin eklenmesi ve sorgu sonucunda bir kredinin “Dönem İçi En Büyük Gecikme Gün Sayıları”nın 36 ay geriye yönelik olarak paylaşılması sağlanmıştır.

Daha önce KRM’de yer almayan finansal kiralama şirketleri 2018 yılı Nisan ayı, faktoring şirketleri ise Kasım ayı itibarıyla sisteme dahil olmuştur. 2019 yılı Nisan ayı itibarıyla da varlık yönetim şirketleri KRM bildirimlerine başlamıştır.

T.C. Hazine ve Maliye Bakanlığı Gelir İdaresi Başkanlığı (GİB)’ndan alınan ciro ve aktif büyüklük dilimlerinin KRM sistemi üzerinden paylaşılmasına ise 2019 Eylül itibarıyla başlanmıştır.

2020 yılının son çeyreğinde çalışmalarına başlanan; KRM bildirimlerinin günlük olarak toplanarak takip eden gün paylaşılması projesi, 2021 yılının ilk çeyreğinde hayata geçecektir.

MÜŞTERİ İTİRAZLARI DEĞERLENDİRME SİSTEMLERİ (MİDES)

Müşteri İtirazları Değerlendirme Sistemleri (MİDES); KRS ve KRM bünyesinde paylaşılan bilgilere ilişkin itirazların kayıt sahibi üyeye otomatik olarak iletilmesini sağlayan bir sistemdir.

Sistem sayesinde müşterinin; Bireysel MİDES uygulamasıyla KRS’de paylaşılan bilgilerine, Kurumsal MİDES uygulamasıyla KRM’de paylaşılan bilgilerine ulaşılarak müşteri itirazı kısa sürede değerlendirilmekte ve sonuçlandırılmaktadır. İnceleme sonucunda paylaşılan bilgilerde bir sorun olduğu tespit edilirse, gereken düzeltme işlemi de herhangi bir talebe gerek olmaksızın kısa sürede yapılmaktadır.

MİDES, benzer sistemlerle karşılaştırıldığında “tüketici itirazının irdelenmesi ve yanıtlanması” bakımından dünyadaki en hızlı sistem olma özelliğini taşımaktadır. Yapılan itirazların Risk Merkezi üyesi bankalar tarafından yanıtlanması için en fazla 24 saatlik bir süre tanınmasına rağmen gerçekleşen yanıtlama süreleri 2 saatin altındadır.

2018 yılında Bireysel MİDES uygulamasının mevcut fonksiyonlarının, üye ihtiyaçlarının daha kapsamlı şekilde karşılanması ve yeni teknolojiyle yazılması için çalışmalar yapılmıştır.

2016 yılında varlık yönetim şirketlerinin KRS’ye, 2019 yılında ise KRM’ye bildirime başlamasıyla beraber varlık yönetim şirketleri bilgilerine yönelik itiraz giriş ve değerlendirmeleri için sistemsel geliştirmeler tamamlanmıştır.

Yabancı Para Kredi ve Gelir Müşteri İtirazı Değerlendirme Sistemi sayesinde müşterinin; Yabancı Para Kredi ve Gelir hizmetiyle paylaşılan bilgilerine ulaşılarak müşteri itirazı kısa sürede değerlendirilmekte ve sonuçlandırılmaktadır.

Yapılan itirazların Risk Merkezi üyeleri tarafından yanıtlanması için en fazla 8 iş saatlik bir süre tanınmaktadır.

KRS BİLGİ DOĞRULAMA SİSTEMİ (BDS)

KRS Bilgi Doğrulama Sistemi (BDS) üyenin, kendisine başvuruda bulunan bir tüketicinin beyan ettiği bilgilerin doğruluğunu kontrol etmesine, mevcut müşterilerinin eksik bilgilerini tamamlamasına ve güncelliğini yitirmiş olan müşteri bilgilerinin güncellenmesine olanak sağlayan ve üyeler tarafından yoğun olarak kullanılan bir sistemdir.

2016 yılında varlık yönetim şirketlerinin KRS bildirimlerine başlamasıyla beraber, bu bilgilerin de BDS sistemini beslemesi sağlanmıştır.

ÇEK RAPORU HAM VERİ SUNUM HİZMETİ

Çek Raporu Ham Veri Sunum Sistemi çek keşidecisinin geçmiş çek ödeme bilgilerine ulaşılabilmesini sağlamaktadır. Rapor kapsamında, çek hesabının bulunduğu bankalar, çek ibraz bilgileri, karşılıksızdan sonra ödenen çek bilgileri, son 1 ay, 3 ay ve 12 ay içinde ödenmiş ve arkası yazılmış çeklere ait detay bilgiler paylaşılmaktadır.

Bunlara ek olarak, ileri keşide tarihli çek bilgileriyle açık çek bilgileri de üyelerden toplanmaya başlamasıyla birlikte çek raporunda karşılıksız ve ödenmiş çeklerin yanı sıra keşidecinin ileri keşide tarihli ve açık çek bilgileri de yer almaktadır.

Üyelerin aldığı “istihbarat” amaçlı raporlarda, kişinin alacaklı olduğu çeklerin performansı da ölçülebilmektedir. İstihbarat amaçlı raporlarda ek olarak; keşidecinin alacaklı olduğu çeklere ilişkin bilgiler son 1, 3 ve 12 aylık periyotlarla; ibrazında ödenen çek adet/tutar ve oranı, karşılıksız işlemi yapılan ve sonradan ödenen çek adet/tutar ve oranı, karşılıksız işlemi yapılan ve halen ödenmemiş çek adet/tutar başlıkları Çek Raporu Ham Veri Sunum Sistemi ile sunulmaktadır.

2019 yılında yapılan geliştirmelerle Çek raporu ham veri web servisi üzerinden üyelere Çek skoru da sunulmaya başlanmıştır.

RİSK RAPORU HAM VERİ SUNUM HİZMETİ

Risk Raporu Ham Veri Sunum Hizmeti, gerçek ve tüzel kişilerin bankalardan kullanmış oldukları kredi ürünlerine ilişkin geçmiş kredi ödeme performansını ortaya koyan bir üründür.

Risk Merkezi’nin üye kuruluşlardan periyodik olarak topladığı KRS ve KRM sistemlerine ait bireysel ve ticari kredi verileri esas alınarak sunulan raporda; gerçek ve tüzel kişilerin limitleri, riskleri, kredi hesap sayıları ve hesabı bulunan üye bilgileri, geçmiş kredi ödeme performansları, bildirimde bulunan finansal kuruluş sayısı, gecikme ve takip bilgileri gibi veriler yer almaktadır.

Finansal kiralama ve faktoring şirketlerinde yer alan limit ve risk bilgileri ise KLKR sisteminden beslenerek, risk raporunda sunulmaktadır.

2018 yılında Risk Raporu münferit sorgu hizmetinde yapılan geliştirmelerle, mevcut yapıda üye tipleri için ayrı olan servisler tekilleştirilmiş, varlık yönetim şirketleri verileri eklenmiş, bireysel kredi verileri zenginleştirilmiş ve sorgulama için yapılan “girdi” bilgileri sadeleştirilmesi gibi geliştirmeler yapılarak mevcut hizmet kalitesi iyileştirilmiştir.

ÇAPRAZ ÇEK İLİŞKİLERİ SORGULAMA HİZMETİ

Bankaya çeki ibraz eden son ciranta ile keşideci arasındaki karşılıklı çek ilişkilerinin sorgulanabilmesine olanak sağlayan bir sorgulama hizmetidir.

Çapraz çek ilişkileri sorgulama sonucunda, firmaların ve gerçek kişilerin birbirlerine karşılıklı olarak keşide ettikleri çek adetleri ve tutarları listelenmektedir. Sorgulama sonucu belirlenen karşılıklı çek ilişkileri; “karşılıksız işlemi yapılan çek”, “karşılıksız işlemi yapıldıktan sonra ödenen çek”, “ibrazında ödenen çek” ve “ileri keşide tarihli çek” kırılımında gösterilmektedir.

Kasım 2015 tarihi itibarıyla web uygulamaları ve web servis üzerinden hizmet vermeye başlayan çapraz çek ilişkileri sorgulama hizmeti, tüm üyeler tarafından etkin bir şekilde kullanılmaktadır.

KARŞILIKSIZ ÇEK UYARI HİZMETİ

Günlük karşılıksız çek bilgileri sisteme yüklenirken bu çeklerin keşidecilerini hem KRS hem de KRM’de tarayan sistem, bu kişilerin müşterisi olduğu üyelere özel bir uyarı mesajı üretmekte ve karşılıksız çek durumuyla ilgili üyeyi bilgilendirmektedir.

Böylece, üye ileride müşterisiyle ilgili karşılaşabileceği olası ödeme güçlüğü sorunlarına karşı bilgilendirilmekte ve erken bir uyarı hizmeti verilmektedir.

İHALE YASAKLISI SORGULAMA VE UYARI HİZMETLERİ

Üyelerin risk değerlendirmelerinde önemli bir unsur olan ihale yasağı bilgisi günlük bazda Resmi Gazete’den alınarak sisteme girilmektedir.

Bu bilgiler üzerinden üyelere farklı hizmetler verilmektedir:

  • Her gün hakkında ihale yasağı yayınlanan firmalar ve gerçek kişiler hangi üyelerin kredi müşterisiyse, o üyeye özel uyarı raporu üretilmektedir. Bu sayede, üyeler Resmi Gazete’yi takip etmeden müşterileri hakkında yayınlanan ilanlar hakkında bilgi edinebilmektedir.
  • KRM’de sorgulanan müşterinin ihale yasağı kaydı varsa, bu bilgi de sorgu sırasında döndürülmektedir.
  • İhale Yasaklısı İşlemleri adı verilen web uygulaması üzerinden müşteri esaslı arama yapılabilmekte, ayrıca yıl içindeki tüm ilanlar toplu olarak elde edilebilmektedir.

TÜREV İŞLEMLER PAYLAŞIM HİZMETİ

Türev İşlemler Bildirimleri kapsamında, bankalarca gerçek ve tüzel kişilere tahsis edilen vadeli işlem ve opsiyon sözleşmeleriyle benzeri diğer sözleşmelere ait veriler, bildirim başlangıç tarihinden bir önceki işgünü itibarıyla mevcut olan limit ve risk tutarlarıyla 15 günde bir bildirilmektedir. Türev işlem bilgi paylaşımı toplu ve münferit sorgu bazında olmak üzere iki şekilde yapılmaktadır:

  • Toplu Paylaşım: Türev işlem bilgileri müşteri bazında birleştirilerek bu müşteriler hakkında türev işlem bildirimi ve kredi limit-kredi risk-tasfiye olunacak alacaklar bildirimi yapan üyelerle bildirimi takip eden ilk iş günü topluca paylaşılmaktadır.
  • Münferit Sorgu: Kredi limiti-kredi risk-tasfiye olunacak alacakların münferiden sorgulandığı uygulamada türev işlemlere ilişkin bilgiler de yer almaktadır.

İHTİYATİ TEDBİR KARARLI ÇEK PAYLAŞIM HİZMETİ

Müşterilerin rızası dışında elinden çıkan ve mahkeme tarafından ihtiyati tedbir konulması, ihtiyati tedbir kararının kaldırılması, çek iptal kararı verilen çek bilgilerinin bankalardan günlük olarak toplanarak münferit sorgu ve toplu geri bildirim yoluyla paylaşımını kapsayan bir hizmettir.

İhtiyati Tedbir Kararlı Çek Paylaşım Hizmeti, çekle ilgili ihtiyati tedbir veya çek iptal kararı olup olmadığının görülebilmesini sağlamaktadır. Bu hizmetle karşılıksız çek münferit sorgu ekranının yanı sıra çek raporu üzerinden de sorgulama yapılabilmektedir.

İFLAS/İFLAS ERTELEME/KONKORDATO İLAN EDEN ŞİRKETLER PAYLAŞIM HİZMETİ

Ticaret Sicil Gazetesi’nde yayınlanan iflas-iflas erteleme-konkordato ilan eden şirketlere ilişkin veriler, konsolide edilerek Dosya Transfer Sistemi üzerinden tüm Risk Merkezi üyeleriyle aylık bazda paylaşılmaktadır.

ÇEK YASAKLISI PAYLAŞIM HİZMETİ

Mahkemelerce çek düzenleme ve çek hesabı açma yasağına ilişkin alınmış olan kararlar, Risk Merkezi tarafından, tüm RM üyesi bankalarla topluca Dosya Transfer Sistemi üzerinden günlük olarak paylaşılmaktadır.

MÜŞTERİ GİB KÜNYE SORGULAMA HİZMETİ

Maliye Bakanlığı Gelir İdaresi Başkanlığı (GİB) nezdinde yer alan müşteri (vergi mükelleflerinin) bilgilerinin sorgulanabildiği “Müşteri GİB Künye Sorgulama Hizmeti” kapsamında müşteriye ait künye bilgileri, kuruluş bilgisi, UAVT kodunun yer aldığı adres bilgileri ve faaliyet alanı bilgisiyle birlikte faal/terk durumu paylaşılmaktadır.

Müşterinin GİB künye bilgilerinin anlık sorguyla alınması üyeler tarafında verimliliği artırdığı gibi, insan kaynaklı operasyonel hataların da önüne geçilmesini sağlamaktadır.

Mevcut GİB künye sorgulama servisine ek olarak Ağustos 2016 tarihi itibarıyla hizmet vermeye başlayan “GİB Künye Değişim Web Servisi” ile GİB nezdinde gerçekleşen firma/kişi künye bilgilerindeki tüm günlük değişimler, işlem tipleriyle birlikte paylaşılmaktadır.

Mevcut GİB künye sorgulama servisinde Temmuz 2020 tarihi itibarıyla birden çok şubesi bulunan bir mükellefe ait şube bilgileriyle şubeye ait faaliyet adı ve kodu (NACE) bilgisi de paylaşılmaktadır.

KREDİ SİGORTALARI BİLDİRİM VE PAYLAŞIMI

Kredi sigortası şirketlerinden sigorta yapılan (alıcı) ve sigorta yaptıran (satıcı) müşteriler bazında limit ve risk bilgilerinin aylık olarak toplanmasını sağlayan bir hizmettir. Ek olarak; ödenmeyen faturalara yönelik satıcının sigorta şirketlerine yaptığı tazminat başvuruları da paylaşılmaktadır. Kredi sigortası bilgileri ise münferit olarak ekran ve web servisle sorgulanabilmektedir.

RİSK MERKEZİ MÜŞTERİ RAPORU HİZMETİ

Risk Merkezi Müşteri Raporu Hizmeti ile gerçek ve tüzel kişilerin Risk Merkezi nezdinde konsolide edilen ve Risk Merkezi üyeleriyle paylaşılan kendilerine ait kredi verileriyle ilgili raporları alması sağlanmaktadır. Bu hizmetle üç farklı bilgi içeriğinde rapor alınabilmektedir:

Kredi Limit, Kredi Risk, Tasfiye Olunacak Alacaklar Raporu

Risk Merkezi üyesi olan banka, finansal kiralama, faktoring, tüketici finansman şirketi, varlık yönetim şirketi, kaynak kuruluş ve diğer üyeler tarafından bildirilen kredi ve tasfiye olunacak alacaklar bilgilerinin yer aldığı rapor türü olup detay rapor, özet rapor ve sorunlu krediler olmak üzere üç ayrı rapor türünde alınabilmektedir.

Çek Raporu

2009 yılından itibaren karşılıksız çekler, karşılıksız işlemi yapıldıktan sonra ödenen çekler ve ibrazında ödenen çeklere ilişkin rapordur. Raporda çek toplam adet, toplam tutar, çeklerin alındığı banka bilgileri ve en son işlem yapılan 50 adet karşılıksız çek ve karşılıksız işlemi yapıldıktan sonra ödenen çek dökümü yer almaktadır.

Protestolu Senet Raporu

Protestolu senetlere ilişkin bilgilerin yer aldığı rapordur. Bu raporda son beş yıla ait protesto edilmiş senetler banka adı, şube adı, kayıt türü (bildiri veya kaldırı), senet tutarı, protestolu senet bildirim tarihi, protestolu senet kaldırı tarihi ve kaldırı nedeni bilgileri yer almaktadır.

KREDİ BAŞVURU TALEPLERİ KABUL/RET BİLDİRİMLERİ

Gerçek ve tüzel kişi müşterilerin başvurduğu; konut, otomobil, ihtiyaç kredisi, kredi kartı, kredili mevduat hesabı ve ticari kredi talepleri ve bu taleplerin kabul/ret durumları Risk Merkezi’ne toplu istatistik olarak bildirilmektedir.

Bankalardan alınan bu bilgiler, TCMB’nin finans sektörünün gelişimini takip etmesine katkı sağlamaktadır.

İÇSEL DERECELENDİRME NOTLARI PAYLAŞIM HİZMETİ

İçsel Derecelendirme Sistemi’ne sahip olan Risk Merkezi üyesi bankaların, müşteriler için verilen derecelendirme notlarını, derecelendirme notu verilen müşterilerin risk sınıflarını, derecelendirme notu verilen müşterilerin not cetvellerini TBB Risk Merkezi’ne bildirdiği ve bu bilgilerin BDDK ile paylaşıldığı sistemdir.

DERECELENDİRME NOTLARI PAYLAŞIM HİZMETİ

BDDK tarafından yetkilendirilen ancak doğrudan tanıma kapsamında olmayan kredi derecelendirme kuruluşları tarafından, müşteriler için verilen derecelendirme notları, derecelendirme notu verilen müşterilerin not cetvelleri, not değişim gerekçeleriyle birlikte JCR Avrasya Derecelendirme A.Ş. tarafından TBB Risk Merkezi’ne bildirilmektedir. Bu bildirim müşterisi olsun veya olmasın tüm Risk Merkezi üyeleriyle toplu olarak paylaşılmaktadır.

BİLGİ GÜNCELLEME UYGULAMALARI HİZMETİ

Risk Merkezi Bilgi Güncelleme Uygulamaları ile üyelerce bildirimi yapılan ve paylaşıma sunulan verilerin düzeltme işlemlerinin bir sonraki bildirim periyodu beklenmeden anlık olarak gerçekleştirilmesi sağlanmaktadır. Bilgi Güncelleme Uygulamaları hizmetleri kapsamında KRS, KRM, Kredi Sigortası ve kredi limit- kredi risk verileri online güncellenebilmektedir. 2016 yılında kredi sigortası alıcı ve satıcı bildirimlerine ilişkin bilgilerin de uygulama üzerinden yapılabilmesine yönelik çalışmalar tamamlanmıştır.

VERİ VALİDASYON VE YAPTIRIM UYGULAMALARI HİZMETİ

Üyelerin veri bildirimlerinin; ürün bazında belirlenen zaman aralıklarında ve belirli bir hata oranının altında yapılıp yapılmadığını otomatik olarak kontrol eden, üyelerin aksiyon alması için geri bildirim yapan ve hatalı durum tespit edildiğinde RM Genelgesi’nde belirtilen kurallar çerçevesinde yaptırım uygulayan bir sistemdir.

Bu hizmet sayesinde;

  • Hatalı bildirim oranı en aza indirilerek paylaşılan verinin kalitesi artırılmakta,
  • Üyelerin veri bildirimlerinin daha kontrollü ve doğru şekilde yapması sağlanmakta,
  • Ürün bazında farklılaşarak bildirim şekline özel aksiyonlar alınabilmekte,
  • Risk Merkezi’ne bildirilen müşteri verilerinin sağlıklı olması sağlanarak müşteri mağduriyeti önlenmektedir.

RESMİ KURUM VE MÜŞTERİ BİLGİ TALEBİ HİZMETLERİ

Mahkeme, savcılık, emniyet müdürlüğü, Maliye Bakanlığı, Sermaye Piyasası Kurulu (SPK), Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK), icra müdürlüğü gibi resmi kurumlardan ve müşterilerden gelen yazılara yönelik yazışmaların yasal süre içerisinde yapılması, resmi kurumlar tarafından talep edilen raporların doğru ve eksiksiz üretilip, gönderime hazır hale getirilmesi faaliyetlerini içermektedir.

ÜYE TALEP YÖNETİM HİZMETLERİ

Üyelerce iletilen formların genelgelere uygun şekilde kontrolünün yapılarak işleme alınması ve kontroller sonrasında üyelerin uygulamalara erişim yapabilmeleri için gerekli yetkilendirmelerin yapılması hizmetlerini kapsamaktadır.

RİSK MERKEZİ BÜLTEN VE İSTATİSTİKLER YAYINLARI HİZMETLERİ

Türkiye Bankalar Birliği Risk Merkezi resmi internet sitesi üzerinden (http://www.riskmerkezi.org) her ay düzenli olarak 19 adet rapor ve 2 adet bülten yayımlanmaktadır.

İlgili bülten ve raporlar; Türkiye Bankalar Birliği Risk Merkezi’ne üyeler tarafından gerçekleştirilen “kredi limit kredi risk (KLKR)”, “bireysel kredi ve kredi kartı (KRS)”, “ödenmiş çek”, “karşılıksız çek” ve “protestolu senet” bildirimlerini kapsamaktadır. 2017 yılında bu istatistiklere; “çek yasağı kararları” ile ilgili içerikler de eklenmiştir.

Türkiye finans sektörünün, banka dışı finans kurumları da dahil olmak üzere toplam hacmi, gelişimi ve tahsili gecikmiş alacak bilgileri birçok detay ve kırılımda bu bülten ve raporlarla analiz edilmektedir.

İlgili bülten ve raporlar çok temel aylık trend analizlerinden, sektörde ilk kez yayımlanan kişi sayıları, il bazında tahsili gecikmiş alacak oranları gibi birçok özel analizi de bünyesinde barındırmaktadır.

MERSİS SORGULAMA HİZMETİ

Gümrük ve Ticaret Bakanlığı’nın Merkezi Sicil Kayıt Sistemi (MERSİS) kapsamında yer alan Firma Temsilci Bilgileri, Ortak Bilgileri, Sermaye Bilgileri RM üyeleriyle 2016 yılı sonunda paylaşılmaya başlanmıştır.

Üyeler tarafından “MERSİS no, vergi kimlik numarası veya TCKN” ile münferit sorgu yapılabilecek olup, sermaye şirketleri, kooperatifler, şahıs işletmeleri, yabancı şirketlerin Türkiye şubeleriyle dernek ve vakıflarca kurulan işletmelerine ilişkin bilgiler serviste yer almaktadır.

2018 yılında ESBİS (Esnaf ve Sanatkârlar Bilgi Sistemi)’te yer alan esnaf bilgilerinin üyelerle MERSİS üzerinden paylaşılmasına ilişkin geliştirmeler yapılmıştır. Ek olarak, MERSİS sorgusu TCKN ile yapıldığında hem MERSİS servisinden hem de ESBİS servisinden sonuç aranarak bilgi paylaşımı zenginleştirilmiştir.

BKM ÜYE İŞYERİ CİRO BİLGİSİ SORGULAMA

BKM’den üye işyeri cirolarının aylık periyotlarda, kimlik bazında konsolide olarak alınması ve üyeler tarafından aşağıdaki bilgi başlıklarının web servis ve web ekran aracılığıyla sorgulanması sağlanmıştır.

Sorgulama hizmeti kapsamında, üye işyeri TCKN/VKN, dönem (ay/yıl), çalışılan banka sayısı, toplam ciro gibi bilgi başlıkları paylaşılmaktadır. BKM Üye İşyeri Ciro Sorgulama Hizmeti’nden tüm RM üyeleri faydalanabilmektedir.

RM UYARI HİZMETİ

Risk Merkezi üyelerinin bildirimlerini gerçekleştirdiği bireysel ve ticari müşterilere ait, farklı kurumlarca çek, senet, kredi sigortası ve ihale yasağıyla ilgili olumsuz bildirimlerin, FTP üzerinden bir uyarı dosyasıyla ilgili hizmeti talep eden üyelere iletilmesini sağlayan üründür. Üyelerce Risk Merkezi’ne bildirilen kredi limit-kredi risk-tasfiye olunacak alacaklar (KLKR), bireysel nitelikli kredi ve kartı (KRS) veya ticari nitelikli kredi (KRM), banka nezdinde bulunan ileri keşide tarihli çek uygulamalarında yer alan müşteriler için uyarı üretilmektedir.

MÜNFERİT SORGULAMA ADET RAPORLAMASI

Münferit sorgu bazında paylaşımın yapıldığı uygulamaları kapsamaktadır. Üyelerin günlük, aylık ve yıllık olarak yaptıkları münferit sorgulamaların adetleri, üye kullanıcısı bazında özet ve detay olarak paylaşılmaktadır. Buna ek olarak, aynı kapsamda Trend Analiz Raporu ve yapılan günlük sorgulardaki değişimlere göre uyarı mesajları oluşturulup üyelerle günlük olarak paylaşılmaktadır.

MÜCBİR HAL SORGULAMA

Mücbir hal olarak tanımlanan olaylara maruz kalan müşteriler TBB Risk Merkezi’ne tüm Risk Merkezi üyeleri tarafından aylık olarak bildirilmektedir. Ekran üzerinden münferit olarak sorgulama yapılabilen bu hizmet kapsamında, FTP aracılığıyla aylık olarak toplu paylaşım yapılmaktadır.

TELEKOM BİLGİLERİ SORGULAMA

Telekomünikasyon şirketlerinden aylık periyotlar halinde, son ödeme tarihi gelmesine rağmen borcunu ödemeyen gerçek ve tüzel kişilerin borç bilgileri, gecikme gün sayıları kırılımında alınıp, konsolide edilerek; tüm Risk Merkezi üyeleriyle web ekran ve web servis aracılığıyla paylaşılmaktadır.

YABANCI PARA KREDİ VE GELİR SORGULAMA

Türkiye’de yerleşik tüzel kişilere kullandırılan döviz kredileri, bu kişilerce yurt dışından sağlanan ve bankalarca kullanımına aracılık edilen kredilerle bu kişilerin son üç mali yılına ait döviz gelirlerinin bildirildiği ve paylaşıldığı sistemdir.

Bankaların, faktoring şirketlerinin, finansal kiralama şirketlerinin ve finansman şirketlerinin döviz kredisi kullandırımı, mevcut döviz kredi bakiyesinin değişmesi (geri ödeme, ek kullandırım, kapatılması, bakiye güncellemesi, yasal takibe intikal etmesi) halinde Risk Merkezi’ne web servisle anlık olarak bildirilmektedir.

Yabancı para kredi ve gelir bilgileriyle Yatırım Teşvik Belgesi kapsamında kullandırılan kredi bilgileri, bildirimi yapan üyelerin müşterisi olup olmadığına bakılmaksızın münferit olarak ekran ve web servis uygulaması aracılığıyla paylaşılmaktadır.

2019 yılında uygulamaya, yeniden yapılandırılan yabancı para kredilerin bildirimi ve paylaşımına ilişkin yeni kapsam kodları eklenmiş; Sermaye Hareketleri Genelgesi’ne uygun bildirim yapılabilmesini teminen, gelir bildirim servisinde geliştirmeler yapılmıştır.

RİSK MERKEZİ RAPORUNUN E-DEVLET KAPISI ÜZERİNDEN SUNULMASI

Türkiye Bankalar Birliği Risk Merkezi Raporu hizmeti, 15 Mart 2019 tarihinden itibaren e-Devlet Kapısı üzerinden sunulmaya başlanmıştır.

Gerçek kişiler ve gerçek kişilerin ticari işletmeleri tarafından rapor başvuruları www.turkiye.gov.tr adresinde yer alan “Risk Merkezi Raporu Başvurusu” adımından yapılabilmektedir.

Hizmet kapsamında, her ay bir adet rapor ücretsiz olarak alınabilmekte, başvuru tarihinden bir ay sonra rapor başvuru hakkı yenilenmektedir.

Kullanıcılar, “Kredi Limit ve Borç Bilgileri” veya “Çek Bilgileri” rapor başvurusunda bulunabilmektedir. Kullanıcılar; Kredi Limit ve Borç Bilgileri Raporu’nda;

  • Banka/finansal kuruluş bazında ve vade kırılımında borç bilgilerine,
  • Varsa ödenmemiş faiz/komisyon detaylarıyla son 10 yılda banka ve finansal kuruluşlar tarafından yasal takibe intikal ettirilmiş açık ve kapalı durumdaki toplam borç tutarı bilgilerine ulaşabilmektedirler.

Çek Bilgileri Raporu’nda ise;

  • İbrazında ödenen çekler,
  • Karşılıksız çıkmış ancak hâlihazırda ödenmeyen çekler,
  • Karşılıksız çıktıktan sonra ödenen çekler,
  • Bankalara tahsil/teminata verilmiş çeklere ilişkin detaylı bilgilerle henüz keşide edilmemiş çek yaprak sayısı bilgilerine ulaşabilmektedirler.

TİCARİ TL RİSK BİLDİRİMİ VE PAYLAŞIMI

Gerçek kişinin ticari işletmesi ve tüzel kişilere kullandırılan ticari nitelikli kredi bilgilerinin Risk Kodu bazında bildirildiği ve paylaşıldığı sistemdir.

Bankaların, faktoring şirketlerinin, finansal kiralama şirketlerinin ve finansman şirketlerinin ticari nitelikli kredilere ait toplam kullandırımı, ödeme tutarları ve bu hareketler sonrası kalan bakiye bilgisi günlük olarak bildirilmektedir.

Ticari Nitelikli TL Risk paylaşımı, bildirimi yapan üyelerin müşterisi olup olmadığına bakılmaksızın münferit olarak web servis uygulaması aracılığıyla paylaşılmaktadır. Paylaşımda yalnızca kullandırım tutarı bilgileri yer alırken, günlük ödeme hareketleri paylaşılmamaktadır.

T.C. SANAYİ VE TEKNOLOJİ BAKANLIĞI NEZDİNDE YER ALAN ELEKTRONİK YATIRIM TEŞVİK BELGESİ (e-YTB) BİLGİLERİNİN PAYLAŞIMI

Sanayi ve Teknoloji Başkanlığı nezdinde yer alan tüzel kişilere ait elektronik yatırım teşvik belgesinde (e-YTB) yer alan, yatırımcıya, yatırıma, yatırımın yararlanacağı destek unsurlara, yatırımın tutarına yatırımın finansmanına ve özel şartlara ilişkin bilgiler paylaşılmaktadır.

Yatırım Teşvik Belgesi bilgilerinin anlık sorguyla alınması, matbu formdan elektronik ortama geçilmesi, her sorguda en güncel verilere ulaşılması ve mükerrer kredi kullandırımların önüne geçilmesini sağlamaktadır.

Elektronik Yatırım Teşvik Belgesi, bankalar, faktoring şirketleri, finansal kiralama şirketleri ve finansman şirketleriyle web ekran ve web servis aracılığıyla paylaşılmaktadır.

TİCARİ NİTELİKLİ TL VE YP KREDİ GÜNLÜK BİLDİRİMİ

Gerçek kişinin ticari işletmesi ve tüzel kişilere kullandırılan ticari nitelikli TL ve YP kredi bilgilerinin hesap bazında bildirildiği sistemdir.

Bankaların, faktoring şirketlerinin, finansal kiralama şirketlerinin ve finansman şirketlerinin ticari nitelikli TL ve YP kredilere ait toplam kullandırım ve ödeme tutarları bilgisi günlük olarak bildirilmektedir.

Üyelerden alınan bu bilgiler, TCMB ile paylaşılmakta ve TCMB’nin finans sektörünün gelişimini takip etmesine katkı sağlamaktadır.

RİSK MERKEZİ İNTERAKTİF RAPORLAMA SİSTEMİ

Türkiye Bankalar Birliği Risk Merkezi üyelerince bildirilen verilerden beslenen ve sadece Türkiye Bankalar Birliği Risk Merkezi üyelerinin erişebildiği bir raporlama sistemidir. Üyeler, bu raporlama sistemiyle kendi kurumlarına ait rakamlarla birlikte banka ve diğer finansal kuruluşların türlerine göre toplam sektör rakamlarına aynı anda ulaşabilmekte, karşılaştırma imkanına sahip olabilmektedir. Temel amacı; statik raporlarda paylaşılan kapsam ve formata bağlı kalmadan, interaktif bir şekilde tercih edilen filtreler kapsamında istenilen raporlara ulaşılmasını sağlamaktır.

Risk Merkezi İnteraktif Raporlama sisteminde şu anda Türkiye Bankalar Birliği Risk Merkezi üyelerince bildirilen Kredi Limit, Kredi Risk ve Tasfiye Olunacak Alacaklar (KLKR) verileri bulunmaktadır. Yeni dönem verileri her ayın üçüncü iş günü güncellenmektedir.

İlerleyen dönemlerde Bireysel Nitelikli Kredi ve Kredi Kartları (KRS), Ödenmiş Çek, Karşılıksız Çek, İleri Keşide Tarihli Çek, Açık Çek, Ödenmiş Senet ve Protesto Edilmiş Senet verileri de sisteme eklenecektir. KRS verileri aylık, çek ve senet verileri ise günlük paylaşılacaktır.

Rapor sayesinde kullanıcılar;

  • Sadece sektör geneli rakamlarına değil, kendi kurumlarına ait rakamlara da anında ulaşabilmekte, böylece kurum-sektör karşılaştırma imkanına sahip olabilmektedirler.
  • Raporlama sistemi içerisinde yer alan filtreler ve rapor içeriğindeki interaktif içerikleri kullanarak seçimler yapabilmekte ve kendi tercihlerine göre oluşan sonuçlara anında ulaşabilmektedirler.
  • Raporlama sisteminin sunduğu geniş bir zaman serisi sayesinde gelişim ve değişim analizleri yapabilmektedirler.

ÇEK İSTATİSTİKLERİNİN GÜNLÜK PAYLAŞIMI

Bu hizmetle Risk Merkezi üyelerinin FTP dizinlerine günlük çek istatistikleri bırakılmaktadır. Bu istatistikler yardımıyla üyeler sektör genelini gösteren çek istatistiklerini en yüksek frekansta düzenli olarak takip edebilmektedir.

İLERİ KEŞİDE TARİHLİ ÇEK BİLGİLERİ PAYLAŞIM HİZMETİ

Risk Merkezi üyesi bankaların çek müşterilerinin gerek kendi bankalarına ait gerekse de diğer bankalara ait tahsilata ve teminata verilmiş ileri keşide tarihli çek bilgilerinin paylaşıldığı raporlama hizmetidir.

Risk Merkezi üyesi olan ve müşterilerine çek defteri tahsis eden her banka bu hizmetten faydalanabilmektedir.

Risk Merkezi üyesi bankalardan toplanan “İleri Keşide Tarihli Çek Bildirimi” verileri kullanılarak üyelerce talepte bulunulması durumunda üretilmektedir.

Bankalar çek defteri verdiği müşterilerinin ileri tarihli çek ödeme yükümlülükleri hakkında fikir sahibi olabilmektedir. Bu sayede tahsis kararlarını verirken müşterilerinin ödeme yükümlülükleri hakkında daha fazla bilgi sahibi olabileceklerdir.